Onze eerste dagen op Borneo.

Zaterdag 9 mei vertrokken we vanuit Georgetown naar Kuching op Maleisisch Borneo. Om 11 uur zaten we gepakt en bezakt klaar in de lobby van het hotel, alwaar ik de laatste hand legde aan het verslag op Penang. Om 1 uur reed de taxi voor die ons naar het vliegveld bracht. Het vliegtuig lijkt dan een snel transportmiddel, maar de verplichte tijd die je van te voren aanwezig moet zijn om in te checken en te boarden, vergt daarentegen heel veel extra tijd. Met een drie kwartier vertraging vertrok het vliegtuig dan eindelijk om kwart over vijf. Na een vlucht van ongeveer twee uur kwamen we om kwart over zeven aan op het vliegveld van Kuching, zo'n twintig taximinuten buiten de stad. Zo traag als het bij vertrek had gewerkt, zo snel ging alles bij aankomst. Om goed half acht hadden we onze bagage al terug en zaten we in de taxi, die ons om acht uur bij het hotel afzette. Het Grand Margherita, het voormalige Holliday Inn. We zijn dan wel aan het backpacken, maar als slaapaccomodatie vragen we net een streepje meer.
Na ons opgefrist te hebben zijn we eerst maar eens de stad ingegaan, voor een eerste verkenning en om een hapje te eten. Zondagmorgen na het ontbijt hebben we eerst even een laundry opgezocht om voldoende schone kleren ter beschikking te houden en daarna zijn we weer de stad in gegaan.
Kuching is een stad, aan de sungay Sarawak, waar katten een speciale betekenis hebben. "Kuching" is maleis voor kat. Op meerdere plaatsen in de stad kom je standbeelden van een kat of van een groep katten tegen. Net zoiets, als bij ons, maar dan alleen tijdens de carnaval, het varken.
Kuching behoort pas sinds 1963 tot Maleisië. Voor die tijd viel het onder het sultanaat Bruneï. In een verder verleden, voor 1840, was er regelmatig een opstand van de bevolking van Sarawak, zoals het toen heette, tegen de sultan. Rond die tijd, in 1839 trad de Engelsman James Brooke, een avonturier, in dienst van de sultan en kreeg de opdracht een einde te maken aan de opstanden. Wonderwel slaagde James Brooke daarin en als beloning kreeg hij van de sultan, de titel Radja van Sarawak en regeerde zo over dit land. Hij was de eerste blanke Radja. Dit heeft d.m.v. opvolging meer dan 100 jaar, drie generaties Brooke, voortbestaan. De naam Brooke kom je nog veel tegen in de stad. James werd opgevolgd door zijn neef Charles, die het rijk verder uitbreidde tot ongeveer de grootte die het nu heeft. Charles' tweede vrouw heette Margharet. Voor haar liet hij een onderkomen bouwen, wat nu het Astana heet, één van de bezienswaardigheden van Kuching. Het doet nu dienst als de ambtswoning van de gouverneur van Borneo. Verder is er nog het fort Margharita, wat Charles heeft laten bouwen aan de oever van de Sarawak, ter bescherming van de stad. Verder is het Holliday Inn omgedoopt tot Hotel Grand Margherita en eten wij bijna elke avond in een restaurantje wat de naam draagt James Brooke.
Ook langs het "waterfront", een prachtige promenade langs de Sarawak, is d.m.v. plaquettes in de bestrating de geschiedenis van Kuching uitgebeeld, waarin de Brookes ook weer prominent aanwezig zijn.
De derde Brooke, ook een Charles en zoon van de tweede Radja, heeft het land geregeerd tot de Japanse invasie in 1941 en heeft het bestuur na de Japanse terugtrekking overgedragen aan Engeland.
Eén van de "dingen te doen" die wij hadden ingeplan, was een bezoek aan Semmengho Wildlife Rehabilitation Center. Dit is een natuurpark waar orang oetans worden opgevangen, die gered zijn uit handen van jagers, stropers of illegale handelaren. Hier hebben ze de mogelijkheid om te herstellen en in vrijheid te leven. Ze zijn niet ingesloten, maar worden twee keer per dag bijgevoerd.
Bij navraag bij toeraanbieders werd ons gezegd, dat er twee keer per dag een toer aangeboden werd, om 8 uur 's morgens en om 2 uur 's middags. de totale toer duurde ongeveer drie uur. Wij hadden echter in de Lonely Planet gelezen dat het een park van ruim 6 hectare was, waar meerdere trails uitgezet waren en dachten dus, dat drie uur inclusief reis veel te kort was. Bij navraag in het hotel, hoe daar te komen, werd nog eens benadrukt: "er zijn twee voedermomenten, één om 9 uur en één om 3 uur". Maar, zo zeiden wij, wij willen er ook gaan wandelen. "OK", zei de medewerker, "dan moet je die en die bus nemen". Dus wij op weg naar de bus en toen we deze eindelijk gevonden hadden, bleek die net vertrokken te zijn. Een tweede bus zou om 1 uur vertrekken en zou er ongeveer drie kwartier over reizen. Daarop ging Corry aan het onderhandelen met een taxichauffeur. Hij was er heel stellig in, een ritje naar Semmengho kostte 50 Ringit. Nee, zei Corry, dat is veel te duur. Daarop zei de man dat kost het bij iedereen. En inderdaad bij een tweede werd ook gezegd, "50 Ringit is de prijs". Waarop Corry zei: "40". Nadat de man nog een keer 45 had geprobeerd, ging hij toch akkoord met 40 Ringit. Om 11 uur kwamen we aan bij het Rehabilitation Center en nadat de taxi was weggereden, begaven wij ons naar het loket. De aardige man achter het loket deelde ons mede, op de vraag naar twee entreekaartjes, dat hij ons best binnen wilde laten, maar, zo zei hij: "er zijn maar twee voedermomenten op een dag. Eén om 9 uur en één om 3 uur en dus zul je tot drie uur geduld moeten hebben". Toen wij zeiden dat wij ook rond wilde wandelen op het park, zei hij dat dat al een paar jaar niet meer toegestaan was, omdat de apen van veel publiek gestresst raakten en daardoor agressief werden. Balen dat we de plank flink mis geslagen hadden zijn we maar rustig naar het parkkantoor gelopen en hebben in de omgeving daarvan braaf gewacht tot de voedertijd. In die tijd hadden we wel alle gelegenheid om rond het parkkantoor alles heel rustig te bekijken. Zo zagen wij bij ons in de buurt twee reuze eekhoorns die zich, toen ik er foto's van wilde maken, rap uit de voeten maakten. Ook zagen wij in het kantoor een fotosessie liggen, die gemaakt was om het publiek erop attend te maken dat achter de lieve glimlach van de orang oetans niet altijd een lieve gedachte schuil gaat. Op de foto's was namelijk te zien dat een ranger van het park opgevangen werd na een aanval van een orang oetan. Van één hand was tenminste één, maar waarschijnlijk zelfs meerdere, vingers zodanig toegetakeld dat ze door de chirurg die eraan te pas heeft moeten komen niet meer te redden waren. Van een ranger kregen we ook uitleg dat de rondwandelingen onmogelijk geworden waren. De apen zijn van nature schuw voor mensen. Maar omdat voor de, in het reservaat, aanwezige apen de aanwezigheid van mensen gewoon geworden was, was de schuwheid met de jaren aan het verdwijnen, waarbij dit voor een tweetal zodanige vormen aangenomen had, dat deze de bezoekers agressief te lijf gingen.
Deels is dit opgelost door er één over te plaatsen naar een ander reservaat, maar één van de twee, Richy, is er nog steeds aanwezig en diens populariteit heeft zo'n vlucht genomen dat hij regionale en zelf internationale bekendheid geniet. Onze Roy zijn reactie op ons bezoek aan Semmengho was: "doe Richy de groeten".
Zoals al eerder aangehaald, ook dit keer deed het motto van Johan Cruijff: "elk nadeel heb z'n voordeel" weer zijn opgang. Niet om drie uur, maar al om kwart over twee, kwamen uit het niets de apen te voorschijn. En dan zijn de spelregels in het reservaat zo dat er niet op het publiek gewacht wordt, maar wordt de voedertijd aangepast aan de komst van de apen. De toestroom van het publiek nam weliswaar vanaf twee uur toe, maar toen om drie uur nog mensen toestroomden, was het hoogtepunt toch al wel voorbij en waren er al meerdere apen terug de jungle ingegaan.
Nadat eerst Richy zich tegoed gedaan had aan de aangeboden bananen, ananassen en kokosnoten werd het door hem toegestaan dat ook de anderen het aangebodene tot zich konden nemen.
Een orang oetan is een mensaap, zoals ook de chimpansee, de gorilla en de bonobo. Het verschil met een "gewone" aap is dat mensapen geen staart hebben. In het engels worden mensapen apes genoemd en gewone apen monkeys.
Nadat we waren teruggekomen zijn we 's avond gaan eten bij James Brooke. Op de kaart stond Beef Stroganoff, served with white rice. Ons leek het wel een idee om de white rice te laten vervangen door wedges. Echter de stroganofsaus was niet zoals bij ons een wat dikkere substantie die over de biefstuk geschept was, maar de schijven biefstuk dreven in een dunne overheerlijke stroganof soep. Dus was de combinatie met rijst wellicht toch de betere geweest dan de door ons gekozen wedges.
De volgende dag vroeg uit de veren, half 6, voor onze volgende tocht naar Bako National Park. Zes uur aan het ontbijt en zeven uur de bus. We werden met een boot over de Zuidchinese zee naar de ingang van het park gebracht. We hadden Capitool goed gelezen op welke trial we de meeste kans hadden om de in het wild levende dieren te zien. Na op een intekenlijst aangegeven te hebben welke trial we gingen lopen, begaven we ons op pad.
Eén van de diersoorten die hier leven zijn de proboscis, neusapen. Deze komen alleen op Borneo voor. Het bezoek aan een NP geeft geen garantie, zoals we al gemerkt hadden op Taman Negara, dat je ook werkelijk in het wild levende dieren te zien krijgt. Echter nu waren we goed en wel onze wandeling gestart en hoorden we geluiden in de bomen die niet door de wind veroorzaakt kon worden. En werkelijk, boven ons, naast ons, overal om ons heen klauterden en sprongen de oranje neusapen van tak naar tak. Een waar genoegen om te aanschouwen en we waren nog geen half uur op het park. Op het park hebben we twee trials gelopen. Eén van 1,6 km en één van 5,6 km, waarna vooral Corry aan het einde van haar Latijn was. Onderweg werden we regelmatig geconfronteerd met een licht kreunend geluid in de trand van ooh ooh, het typische geluid dat de neusapen produceren. Als je dan even de tijd nam volgde het geruis en gekraak van takken en zagen we de oranje wezens weer door de bomen zwieren.
Moe, maar uitermate voldaan kwamen we tegen een uur of zes terug in het hotel. Na een douche en een kort tukkie zijn we gaan eten bij James Brooke. Bij de Laksa die ik bestelde en waar ik geen idee van had wat het zou zijn, kreeg ik als bestek twee stokjes aangeboden. Corry reageerde daarop dat het misschien niet zo verkeerd was, want dan waren we misschien eens een keer tegelijk klaar met eten. Ik kreeg noodles in een soepachtige substantie met gebakken kip, behoorlijk pittig gekruid, maar lekker als dat was!! En ze had gelijk, het was even wennen en met die stokjes gaat het niet zo vlug als met een vork, maar uiteindelijk is het me gelukt en waren we ongeveer tegelijk klaar.
Vandaag stond er, voor laat in de namiddag, een tocht op het programma naar de wetlands, waarbij we met wat geluk rivierdolfijnen en krokodillen zouden komen te zien. Maar op het vertrekpunt aangekomen, ging het op het laatste moment niet door, omdat het op de plaats van de uiteindelijke bestemming slecht weer was. Deze tocht staat nu voor morgenvroeg op het programma. De details daarvan komen in een volgende verslag.